سفارش تبلیغ
صبا ویژن
 تعداد کل بازدید : 808935

  بازدید امروز : 763

  بازدید دیروز : 136

میاب دان بیر سس

 
خردی که بیماری خشم و شهوت دارد، از حکمت بهره ای نمی برد . [امام علی علیه السلام]
 
نویسنده: ابوالفضل روزی طلب ::: چهارشنبه 93/10/3::: ساعت 10:9 صبح

اشاره :  آشاغی دا شعرلری نی اوخودغوز شاعری (مرحوم یالقیزی) 1372 اینجی ایلین پییز گونلینین بیرینده تبریزین نمایشگاه بین المللی کتابیندا گوروب واو ساتیریک وطنز یازان شاعیرله بیر ساعتدن علاوه شعر بارهده دانشیق آپاردیق. یادش 

بخیر .روحی شاد اولسون.

 

شاعیر یالقیزین یاشایشی و یارادیجیلیغی

.... هله 16-17 یاشارائیدیم کی چرشنبه لر تبریزین ادبی درنگینه یول دویوب، اوره گیم ایسته ین شاعیر و یازیچیلاری گوردوکده، شعرلرین یا مطلب لرین دینلیب، سئوینیردیم. او گونلر اوردا بیر خیئلک گوزل شعرلر اوخونوب، اوتورانلار طرفیندن «یاشاسین» « ساغول» و بو کیمی آلقیشلاری شعر اوخویونلار ا دئیردیلر. همان شاعیرین دادلی- دوزلو یازارلارینین بیریسی ده «یالقیز» آدی ایله تانینان ساتیرا شاعیر ایدی. او شعرع گئج اوز گتیرسه ده آنجاق اوزونه تئز یئر آچمیش و شعرلری دونه دونه اولکه میزده چیخان ژورنال و قزئت لرده ماراقلا باسیلمیشدیر. بیر عده نین فیکری جه «یاقیز» آذربایجانین بو گونکو ساتیرا یا خود طنز شاعیرلرینن گوجلو یازارلاریندان و ساده جه دئسک «بوشقابا قویمالی» لارینداندیر.

«یالقیز» ین شعرلری دویغودان دالغاندیقدا، اوزل ترنمه مالک اولموشدیر. اونون شعرلرینده هر زاددان اول آجیلیق، اوره گه یاتیم لیق و کوتله لرین گون چتینلیک لری گوزه دییر. شعرلرینین بیر چوخ حیصه سینده، آتالار و ائل مثل لریندن، ها بئله بیر سیرا آز – چوخ انودولموش و ظاهرده گون سوزلوکلردن یارارلانیب، اونلارا موزیک و ئریب، داها گوزللندیریر:

سیخینتی آز قالیر بوغسون، اوره ک چیرپینمادان دوشمور

بو جان مولکونده، وور – های دیر، کی الدن گئتدی دلداریم

یا:

بیچاره اللی – دیللی، ایتگین دوشوب دیدرگین 

او گئتمه دیر گئدیب دیر، گوزدن ایتیب – باتیب دیر

ها بئله:

پادار زوققولداما ای – وای ددم یاندی، ننم یاندی
جیریلدیم، چاتدادیم، اولدوم، یولوندا دورموشام میل ها

گوردویونوز کیمی خلق دیلینده اولان «اللی – دیللی» ، «زوققولداما» ، « وور- های» و اونلار کیمی لغت لرین شاعیرین، شعرلرینین داد-دوزون آرتیردیقدا اونون درین دونیا گوروشلو اولدوسونو بیلدیریر. او یاخشی بیلیرکی بو کیمی لغت لرین هئچ دیلده قارشیلیغی بوخدور و ائله یالنیز اوز آنا دیلینه عاید اولان دیل خزینه سینین آشار – داشار سوزلوکلریندندیر. شاعیریمیز «یالقیزین» بیر سیرا شعرلرینده ده دئدیگیمز کیمی کوتله لرین چتینلیک لری ائله جه ده گون مسئله لری ساتیرا اسلوبوندا اوخوجونون باخیمین اوزونه آخدیریردی. اورنک السون دئیه « بایرام» ، «نهضت آباد خاطره سی» عنوانلی شعرینه رجوع ائتدیکده، بو مسئله آیین – شایین گورونه جک. 

دئدیگیمز کیمی اونون باشا – باش شعرلرینده، اجتماعی آنلامین آیدین گورمک له شاعیرین آرتیق تجربه یه مالک اولدوغونو گوروروک. گاهدان گورونورکی جوره به جور موضوعلارلا طبیعتین گوزلیکلرین بیر تابلودا، ان گوجلو و اوستادکار رسام کیمی دوغرودوب شعرلرینده جانلاندیریر.
اقتدارلی شاعیرین شعرلریندن درین دوشونجه و اینامین، دوم- دورو گورمک و اونو بیر اعتقادلی مسلمان تانیماق ائله ده چتین دئییل:

وطن عاشیقلری ییک، کئچمیشیک آنجاق جانیمیزدان
اودور اولدورسه له ده چکمریک ال ایرانیمیزدان
وطنی سئومک ایمانانداندی، بو بیر عشقدی فطری
اونو حفظ ائتمگه الهام آلیریق ایمانیمیزدان
هرکیم هر مکتبی سئومیش بیزیم اوندان ایشیمیز یوخ
مکتب، اسلامدی بیزه، درس آلیریق قرآنیمیزدان

یا :

یا رب قیامت ائیله، وار حشره اعتیقادیم
دیوانخانا آچیلسین، بیر محکمه قویولسون

یا:

عشقینله قلبیم چیرپینیر داییم آی آذربایجان
عشقین گویونده سن گونش، من ده آی آذربایجان

یا: 

ای بیزه، بیزدن یاخین آللاهیمیز
اوز طریقینده دلیل راهیمیز
جسمیده سنسن بیه جاندان یاخین
ای دامارلاردا گزن قاندان یاخین


«یالقیز» ین باشقا خصوصیتلریندن، اونون انسانی و وطنی سئومه سیردیرکی بودا شاید هر کیمسه ده اولا بیلمه یه. «قانلی فاجعه» عنوانلی پوئماسیندا اوزه گینین کوورک اولدوسو و انسان سئوَرلیگی سوزوموزه آیدین نشاندیر.

شاعیرلرین شعرلرینده درین مطالعه سی ده گاهدان آپ – آیدین گوزه دَییر. او پروین خانیم اعتصامی، شهریار، نظامی، فضولی، حافظ، مولوی و باشقالارینین شعرلریندن دورلو الهام آلیب، گاهدان اونلارین شعرلرین آنادیلیمیزه چئویرمیشدیر.


اگر دئسک او بو گون «صابر» و «معجز» ون داوامچیسی دیر، ائله ده یئرسیز دئمه میشیک. نییه کی او ایکی شاعیرله سیخ علاقه دار اولدوغو شعرلرینین بیر چوخوندا کولگه سالیب و ائله اونا گوره شعرلرینه اوزَل بیر روح باغیشلامیش کی هله ده شاعیرین آدی گلنده ایستر – ایستمز طنزله یاناشی گلیر.

باجاریقلی شاعیریمیز «یالقیز» ین یاشایشی چوخ کدرلی و غصه لی اولوب. اونون یاشایش دفترین واراقلایارکن گوروروک،1316 – جی ایلده تاریخ بویلو تبریزین چای قیراغیندا آنادان اولموش، نئچه ایل تحصیل آپاردیقدا عائله چتینلیک لری سبب اولور موقتی تهرانا کوچسون و اوردا «خواندنیها» مجله سینین بیر «حروف چینی» کیمی ایشه باشلاسین. آنجاق بیر مدت ایشله دیکده «دوزمه ایشلرین» بوراخیب، 21 یاشار، آرتشه داخیل اولوب بیر درجه دار کیمی ایشله سه ده بیر چوخلو حق سیزلیک و انسانلیق دان اوزاق، چیرکین ایشلری یاخیندان حس ائدره ک، نهایت چوخ چتینلیک له 1349 – دا «بازخرید» اولوب، بازارا اوز گتیریر. هله تازا ایسته ییردی سوبوغازیندان گئتسین کی، 62 – جی ایلده عومور حاصیلی اولان 18- یاشار گنج اوغلو (حمید) نیسگیللی اولاراق بیر حادثه اوزره فوت ائدیب، شاعیرین ایستی آشینا، سویوق سو قاتیریلیر. اوغلونون فوتی ایله شاعیرین بیر خئیلک ایستک و آرزیلاری دا دئمک ظاهری اولورسا دا فوت ائدیر، اومودسوزلوق سوزلرینه و یاشاییشینا اوز قویور، آمما بویوک آللاهین عنایتی شاعیره شامیل اولوب، آستا – آستا اومودسوزلوغو اوزوندن قوووب و نسبی اولموش سادا اوزاقلاشیر، آمما او اوره ک یاندیریجی فاجعه نین ایزی گاهدان شاعیرین گوز اونونده دایاندیقدا شعرلرینده غم – کدر ایزی گورونور.


شاعیر« یالقیز» بو چتینلیک لره باخمایاراق، کی اونو دئمک شاعیرلیگه ده یونلَدیر، بیر آز حقدن خبرسیز قالماییر و آنلی آچیق یاشایشین سورور و شعرلرینین مایاسینین بیر چوخو حیاتینین چتینلیک لری، اینامی و آنلامی اولور. هله ده یادیمیزدادیر کی « مرثیه ادبیاتی» میزین تملی اولان اردبیل تبریزدن آیریلیقدا شاعیر نه گوزل، اینجه و احساسلی شعر یازدی. بو شعر درگی لرده چاپ اولوب، الدن – اله گزیب، بیر نئچه نظیره یه مالک اولدو. شاعیر،

آیریلیقدان باغریمی سن ائله دین قان اردبیل
حالیمی پوزدون یامان اولدوم پریشان اردبیل

مندن آیریلدین، منی آغلار نه دن قویدون بوگون
سینه می بو آیریلیقلار ائتدی شان – شان اردبیل

قطره دریا ایله دریادیر، تک اولسا قطره دیر
داملالاردیر توپلاشیب اولموشدور عمان اردبیل

دونیا بیرلیک آختاریر سن آیریلیق فیکرینده سن
بو سوزون گوردوم ئیری ایدی، ائتدیم عنوان اردبیل

دئیه، اوزون بیر فرضی آتا کیمی بیلیب، گنج لری، یئنی یئتمه لری و هامی لاری بیرلیگه، امن – آمانلیقا چاغیراراق، آیریلیقدان گیلئیلی اولوب، باغیریب، گوزو یاشلی اولور.

منجه «یالقیز» ین شعرین « کرسی» ده اوتورتماق ائله جه ده دوز دئییل. نییه کی «یالقیز» ین شعری، ایستر – ایسته مز بوگون اوزونه یئر آچماقدا دیر و مبالغه ائتمه سک، بعضی ساحه لرده آچیب دیر. « جیغان – ویغان» عنوانین ایفا ائدم شاعیرین ایلکین دفتری اولورسا، آنجاق هله بیر سیرا دا باشقا شعرلری وارکی گله جکده چاپا وئرمگینین موشتولوغون وئریب، ادب سونلر طرفیندن آلقیشلانماسینا امینیک.

سیزلی – بیزلی بیلیریک کی شاعیر « یالقیز» ین حاققیندا اون، بیر بئله یازماق هئچ ده چتین دئییل و چوخ راحت الدن گلر، آنجاق بو آرزینی باشقا بیر مجالا ساخلاییب سوزوموزون بوردا آل-آیاغین ییغماق قصدینده ییک و آرتیرمالی ییق، تقدیم ائده جه ییمیز یا خود توپلادیغیمیز بو اثری بیر بورج کیمی بیلیب، موفق اولدوق اونو باشا وئرک ، اولسون کی اولاندا اولان احتمالی نقصانلاری، شاعیر طرفنیدن یوخ، بلکه بیزیم طرفیمیزدن بیله سینیز.


«یالقیز» بو گونه کیمی متانت و باش اوجالیقلا گون کئچیرمیش و آرزی ائدیریک بوندان سونرا دا باش اوجالیقلا گون کئچیرمده، اوجسوز - بوجاقسیز ادبیاتیمیزین آشا – داشار و توکنمز خزینه سینه قیزیل یارپاقلار آرتیرسین و گون او گون اولسون کی اثرلری چاپ اولان یوکسک طبعلی و اقتدارلی شاعیرلریمیزین دیوانلارینین سیراسیندا «یالقیز» ین دا دیوانین گورَک، آنجاق آدی «یالقیز» اولورسادا، سوزو یالقیز قالماسین دئیه، بیز بو آرزینین تئز – گئج اولماسینا امینیک.
                                                                                                              
جیغان – ویغان شعیر دفترینین باش یازیسیندان 
تبریزلی رضا همراز 7/11/74
بازگشت        به بالا
 

   با تشکر از آقای رضا همراز 


 
 
 
 

موضوعات وبلاگ

 

لوگوی دوستان

 

درباره خودم


میاب دان بیر سس

ابوالفضل روزی طلب
اینجانب ابوالفضل روزی طلب در 13شهریور سال 1342 در روستای میاب از توابع شهرستان مرند متولد شده ام. از کودکی عاشق شعر و ادبیات و معارف دینی و قرآنی می باشم، امیدوارم به لطف الهی بتوانم خدمتی هر چند ناقابل به هموطنانم انجام داده باشم.
 

حضور و غیاب

 

اشتراک